Brug over Amsterdam-Rijnkanaal

Langs vaarwegen is vrije ruimte nodig om de transportfunctie van de betreffende vaarweg in stand te houden en de veiligheid op en langs de vaarweg te kunnen garanderen. Dat geldt zeker ten tijde van bouwwerkzaamheden, zoals plaatsvinden op de A1, waar ter hoogte van Diemen een nieuwe brug over het Amsterdam Rijnkanaal wordt gerealiseerd. Met het oog op de vereiste vrije ruimte wordt de brug daarom gerealiseerd als vrije voorbouwbrug. Doka levert hiervoor een opmerkelijke bekistingsoplossing die zoveel mogelijk gebaseerd is op standaard-bekistingsmaterialen en tegelijkertijd tijdens alle werkfasen de veiligheid garandeert.

Weguitbreiding Schiphol – Amsterdam – Almere

De bouw van de brug maakt deel uit van het project A1/A6 Diemen – Almere Havendreef; een onderdeel van de weguitbreiding Schiphol – Amsterdam – Almere. Deze uitbreiding is nodig om voldoende wegcapaciteit te bieden voor de toekomstige ontwikkelingen van de Noordelijke Randstad en de groeiende mobiliteit op de verbinding Schiphol–Amsterdam–Almere. Het project wordt in opdracht van Rijkswaterstaat uitgevoerd als DBFM-contract (Design, Build, Finance and Maintain) door het consortium SAAone waarin VolkerWessels, Boskalis, Hochtief en DIF participeren.

Vrije voorbouwmethode

Eén van de onderdelen van het grootschalige project is de bouw van een nieuwe, getoogde brug over het Amsterdam Rijnkanaal. Deze bestaat feitelijk uit drie bruggen die een overspanning hebben van 142 meter en een totale lengte van ca. 284 meter. De zuid-, noord- en middenbrug hebben een breedte van respectievelijk 17,60 m, 21,50 m en 11,50 m. Opmerkelijk is de bouwmethode die hierbij wordt toegepast. De nieuwe brug wordt namelijk gerealiseerd als vrije voorbouwbrug; een bouwmethode die in Nederland voor het eerst werd toegepast in 1968; de meest recente inzet is van 2000.

Bij deze bouwmethode zijn geen -voor de scheepvaart storende- steigers of ondersteuningsconstructies nodig. Daarentegen wordt gebruik gemaakt van een modulaire constructie waarmee een hydraulisch verplaatsbare, vrije voorbouwwagen wordt samengesteld die bekisting en ondersteuning in één systeem combineert. Gekozen werd voor Doka’s vrije voorbouwwagen; deze is uiterst systematisch opgebouwd en kan daardoor altijd eenvoudig aan de gegeven omstandigheden worden aangepast. Door de modulaire uitvoering kan de wagen bovendien flexibel worden aangepast aan verschillende geometrieën. De inzet voor brede en smalle bruggen of brugdelen is daardoor eenvoudig mogelijk.

De vrije voorbouwbrug wordt vanaf de oevers gebouwd, waarbij als eerste de zogenaamde pijlers en hamerstukken op beide oevers zijn gerealiseerd; later volgen de landhoofden. Ook voor al deze te bekisten onderdelen werd een beroep gedaan op de bekistingsystemen van Doka. Na realisatie hiervan wordt wekelijks vanaf het hamerstuk met 4 – 5 meter per kant naar beide zijden toe gewerkt. Omdat op deze manier twee gelijke moten aan weerszijden van het hamerstuk worden gemaakt, ontstaat een constructie die in evenwicht blijft.

Doka vrije voorbouwwagen

Het uitbouwen zelf vindt plaats met behulp van drie sets vrije voorbouwwagens van Doka. Hiertoe is vanaf het hamerstuk allereerst een railconstructie aangebracht waarmee de voorbouwwagen steeds wordt verplaatst. Na realisatie van iedere moot, schuift ook de rail hydraulisch mee richting de volgende fase. Op de rails wordt een zelfklemmende vakwerkconstructie gemaakt met voorgemonteerd werkplatform.

Onder het platform wordt, hangend aan de vakwerkconstructie, een tweede werkplatform en zijbekistingspanelen gemonteerd. Deze wordt geborgd middels verticaal bewegende hydraulische vijzels. Op deze manier ontstaat een vaste bekistingsconstructie waarmee een beneden en bovendek kan worden gestort. Voor het storten wordt de wapening gevlochten en de kanalen voor de voorspanning aangebracht. Vervolgens kunnen aan beide zijden van het hamerstuk de moten worden gestort. Daarbij worden achtereenvolgens de bodemplaat, wanden en dekvloer aan land- en kanaalzijde gestort. Op deze manier wordt het onverhoopt kantelen van de brugdelen voorkomen.

Nadat een moot is gestort en het beton uitgehard, worden eerst de rails hydraulisch horizontaal verplaatst en de totale vakconstructie met werkplatforms hydraulische ‘gelost’ zodat ook deze in voorwaartse richting kunnen worden verplaatst. Hiervoor wordt weer gebruik gemaakt van dezelfde hydraulische cilinders waarmee ook de rails zijn verplaatst.
Op deze manier worden aan beide zijden van het hamerstuk 14 moten gestort. Na afronding hiervan worden de vrije voorbouwwagens gedemonteerd en aan de andere oever weer opgebouwd. Dankzij de logische systematiek van de Doka vrije voorbouwwagens zijn daarbij korte verplaatsings- en cyclustijden mogelijk.

Veiligheid voorop

Veiligheid speelt in alle fasen en facetten van het bouwproject een belangrijke rol. Alle werkzaamheden worden op hoogte uitgevoerd en een optimale bescherming tegen valgevaar is dan ook een eerste vereiste. Zo zijn de werkplatforms uit oogpunt van veiligheid voorzien van geïntegreerde ladders, rugbescherming en zelfborgende mangaten. Dankzij de royaal gedimensioneerde werkwegen van de platforms kan bovendien altijd veilig en efficiënt worden gewerkt.

Daarnaast zorgt de aandrijfeenheid, die voor verplaatsingen van de rails en de bekistingen wordt gebruikt, voor een permanente beveiliging tegen ongewild verrijden terwijl een continu actief veiligheidssysteem verkeerde bediening uitsluit.